Otóż Stowarzyszenie Gmin i Powiatów oraz Małopolski Związek Piłki Nożnej postanowiły uhonorować najbardziej zasłużonych samorządowców i sponsorów nadzwyczaj przychylnych piłce nożnej odznaczeniem „Mecenas Futbolu Małopolskiego”. Odznaczonych zostało 76 osób. Laureaci zostali zaproszeni na wieczorny mecz towarzyski Polska - Liechtenstein, z Jerzym Dudkiem w roli głównej.
Podniosłą uroczystość wręczenia odznaczeń uświetnili posłanki i posłowie Sejmu RP: Katarzyna Matusik-Lipiec, Jerzy Fedorowicz, Jarosław Gowin oraz Ireneusz Raś. Obecni byli: prezydent Miasta Krakowa a zarazem jeden z laureatów - prof. Jacek Majchrowski, przewodniczący Rady Miasta Krakowa - Bogusław Kośmider, przewodniczący Sejmiku Małopolskiego oraz założyciel i przewodniczący SGiPM - Kazimierz Barczyk, radni miasta Krakowa, radni Sejmiku Małopolski, starostowie, burmistrzowie i wójtowie.
Z oczywistych względów licznie reprezentowana była społeczność piłkarska, na czele z prezesem PZPN - Zbigniewem Bońkiem. Z ramienia Zarządu PZPN towarzyszyli szefowi wiceprezesi - Marek Koźmiński i Eugeniusz Nowak oraz Rudolf Bugdoł. Byli obecni sternicy wojewódzkich ZPN, m. in. Rudolf Bugdoł - Śląski ZPN, Edward Potok - Łódzki ZPN i Marek Procyszyn - Opolski ZPN. Małopolskę reprezentowali: prezes Ryszard Niemiec, członkowie Zarządu MZPN, a także przedstawiciele zasłużonych klubów sportowych i uczniowie szkół WOSSM oraz SMS wraz z wychowawcami.
Gości powitali: prof. Jacek Majchrowski, Bogusław Kośmider, Kazimierz Barczyk i red. Ryszard Niemiec. Wiodącą roli Małopolski w krajowym futbolu, bynajmniej nie tylko w historycznym kontekście, wszechstronnie uzasadnił prezes Tarnowskiego OZPN - Zbigniew Jurkiewicz. Pełny tekst tego bardzo interesującego wystąpienia publikujemy poniżej.
O sukcesach i problemach lokalnych społeczności mówili laureaci: Elżbieta Burtan - wójt Gminy Zabierzów, Władysław Banyś - działacz i sponsor Przeboju Wolbrom, Stanisław Kusior - burmistrz Miasta i Gminy Żabno i Andrzej Saternus - burmistrz Miasta i Gminy Chełmek. Zabrali głos poseł Jerzy Fedorowicz i prezes Zbigniew Boniek, zaś zakończył uroczystość Kazimierz Barczyk.
Zanim to nastąpiło, po odczytaniu przez prezesa PPN Wieliczka - Andrzeja Strumińskiego, specjalnej uchwały MZPN, doszło do ceremonii wręczania medali „Mecenas Futbolu Małopolskiego”.
Galę prowadził członek zarządu MZPN - Jerzy Nagawiecki.
Mecenas Futbolu Małopolskiego - laureaci
KRAKÓW
Jacek Majchrowski - prezydent Miasta Krakowa
Elżbieta Burtan - wójt Gminy Zabierzów
Katarzyna Matusik-Lipiec - poseł na Sejm RP
Bolesław Kosior - radny Miasta Krakowa
Bogusław Król - wójt Gminy Zielonki
Jan Makowski - burmistrz Miasta i Gminy Proszowice
Tadeusz Wójtowicz - wójt Gminy Wielka Wieś
NOWY SĄCZ
Jan Golba - burmistrz Miasta i Gminy Uzdrowiskowej Muszyna
Janusz Klag - wójt Gminy Łącko
Ryszard Nowak - prezydent Miasta Nowy Sącz
Bernard Stawiarski - wójt Gminy Chełmiec
Andrzej Wiśniowski - właściciel firmy „Wiśniowski” spółka z o.o.
TARNÓW
Grzegorz Kozioł - wójt Gminy Tarnów
Wiesław Rajski - wójt Gminy Wierzchosławice
Mariusz Ryś - burmistrz Miasta Tuchowa
Jerzy Soska - burmistrz Miasta i Gminy Zakliczyn
Stanisław Wolak - wójt Gminy Lisia Góra
WADOWICE
Sławomir Dyrga - działacz i sponsor Dębu Paszkówka
Aureliusz Kania - wójt Gminy Bystra-Sidzina
Jan Najdek - wójt Gminy Budzów
Fryderyk Walaszek - działacz i sponsor Beskid Andrychów
BOCHNIA
Zbigniew Biernat - radny Gminy Rzezawa
Stanisław Gaworczyk - burmistrz Miasta i Gminy Nowy Wiśnicz
Tomasz Gromala - wójt Gminy Lipnica Murowana
Jacek Pająk - starosta Powiatu Bocheńskiego
BRZESKO
Grzegorz Brach - wójt Gminy Dębno
Marek Chudoba - burmistrz Miasta i Gminy Czchów
Janusz Kwaśniak - wójt Gminy Borzęcin
Grzegorz Wawryka - burmistrz Miasta Brzesko
CHRZANÓW
Adam Adamczyk - były burmistrz Miasta i Gminy Trzebinia
Jerzy Kasprzyk - prezes Lokalnej Grupy Działania w Chrzanowie
Leon Kozioł - przewodniczący Komisji Oświaty i Sportu Rady Gminy w Babicach
Jacek Latko - burmistrz Miasta Libiąż
Stanisław Szczurek - burmistrz Miasta i Gminy Trzebinia
GORLICE
Małgorzata Małuch - wójt Gminy Sękowa
Ryszard Guzik - wójt Gminy Gorlice
Witold Kochan - burmistrz Miasta Gorlice
Wacław Ligęza - burmistrz Miasta i Gminy Bobowa
Czesław Rakoczy - wójt Gminy Lipnik
Dymitr Rydzanicz - wójt Gminy Uście Gorlickie
LIMANOWA
Dariusz Czech - prezes firmy Tymbark
Tadeusz Filipiak - burmistrz Miasta Mszana Dolna
Władysław Pazdan - wójt Gminy Limanowa
Jan Puchała - starosta Powiatu Limanowskiego
Czesława Rzadkosz - wójt Gminy Łukowica
Adam Sołtys - wójt Gminy Słopnice
Zbigniew Szubryt - właściciel zakładów mięsnych „Szubryt”
MYŚLENICE
Maciej Ostrowski - burmistrz Miasta i Gminy Myślenice
Marcin Pawlak - burmistrz Miasta i Gminy Dobczyce
Józef Tomal - starosta Powiatu Myślenickiego
NOWY TARG
Paweł Dziuban - wójt Gminy Łapsze Niżne
Marek Fryźlewicz - burmistrz Miasta Nowy Targ
Bogusław Jazowski - wójt Gminy Lipnica Wielka
Józef Pawlikowski - działacz i sponsor Poroniec Poronin
Tadeusz Ryś - sponsor Wisły Kraków
Jan Smarduch - wójt Gminy Nowy Targ
Kazimierz Wolski - właściciel firmy kamieniarskiej „Wolski”
OLKUSZ
Władysław Banyś - działacz i sponsor Przeboju Wolbrom
Lesław Blacha - wójt Gminy Gołcza
Jan Łaksa - burmistrz Miasta i Gminy Wolbrom
Dariusz Marczewski - burmistrz Miasta i Gminy Miechów
Kazimierz Ściążko - wójt Gminy Klucze
OŚWIĘCIM
Tomasz Bąk - burmistrz Miasta i Gminy Kęty
Zbigniew Biernat - burmistrz Miasta i Gminy Zator
Jerzy Mieszczak - wójt Gminy Osiek
Andrzej Saternus - burmistrz Miasta i Gminy Chełmek
WIELICZKA
Henryk Gawor - wójt Gminy Biskupice
Artur Kozioł - burmistrz Miasta i Gminy Wieliczka
Roman Ptak - burmistrz Miasta i Gminy Niepołomice
Zbigniew Wojas - wójt Gminy Gdów
ŻABNO
Stanisław Kusior - burmistrz Miasta i Gminy Żabno
Zbigniew Lustofin - zastępca burmistrza Miasta i Gminy Żabno
Zbigniew Mączka - burmistrz Miasta i Gminy Radłów
Witold Morawiec - wójt Gminy Olesno
Stanisław Początek - burmistrz Miasta i Gminy Dąbrowa Tarnowska
Krzysztof Wójcik - przewodniczący Rady Miejskiej w Żabnie
JC
Przemawia prezydent m. Krakowa Jacek Majchrowski. Za nim przewodniczący Stowarzyszenia Gmin i Powiatów Małopolski Kazimierz Barczyk i prezes Małopolskiego Związku Piłki Nożnej Ryszard Niemiec.
Od lewej: prezes PZPN Zbigniew Boniek, wiceprezes PZPN ds. organizacyjno-finansowych Eugeniusz Nowak, wiceprezes PZPN ds. zagranicznych Marek Koźmiński.
Posłowie na Sejm RP: Ireneusz Raś, Jarosław Gowin, Jerzy Fedorowicz i Katarzyna Matusik-Lipiec.
Przemawia Wiceprezes MZPN ds. kontaktów z samorządami – Zbigniew Jurkiewicz. Za nim przewodniczący SGiPM Kazimierz Barczyk i prezes MZPN Ryszard Niemiec.
Wiceprezes MZPN - Jerzy Kowalski nagradza wójta Gminy Klucze - Kazimierza Ściążko. Za nimi Zbigniew Boniek.
Medal Mecenas Futbolu Małopolskiego. Zdjęcia: Andrzej Godny
Tekst wystąpienia Zbigniewa Jurkiewicza
Szanowni Samorządowcy! Drodzy działacze!
Witam w stolicy Małopolski, regionie piłkarstwu przychylnym. Rozeznanie w sportowych sprawach oraz sprawozdawczość Polskiego Związku Piłki Nożnej potwierdzają dobitnie hegemonię Małopolski w strukturach krajowej federacji. Stan posiadania MZPN budzi respekt. Futbol uprawia się tu w blisko 820 klubów, w rozgrywkach uczestniczy ok. 2010 drużyn, po boiskach biega 68 tys. piłkarzy, w tym znaczący odsetek młodzieży.
Masowość i sportowa moc małopolskiej piłki nożnej zasadza się na historycznych korzeniach sięgających końca XIX i początków XX stulecia. Aplikowana w Lwowie i Krakowie pasja do sportowania, lansowanie aktywnego, zdrowego stylu życia, zachęcanie młodzieży do rywalizacji na boisku trafiły w Galicji na szczególnie podatny grunt. Organiczna praca dr Henryka Jordana i jego następców zaowocowała powstaniem pierwszych na polskich ziemiach strukturami organizacyjnymi. W ich narodzinach największy wkład mieli członkowie ówczesnych elit, głównie lekarze, prawnicy i wojskowi, którzy budowali etos sportowej rywalizacji oparty o coubertinowskie pryncypia.
Wywodzące się z lwowsko-krakowskiej tradycji sportowej kluby: Wisła, Cracovia, Juvenia, Podgórze a także Tarnovia, Skawa Wadowice, Sandecja, Jordan Jordanów - żeby wymienić tylko najstarsze - wychowały pokolenia zawodników, szkoleniowców, działaczy, kibiców, społeczników, bezwzględnie piłce oddanych. Stworzyły szczególny krakowski styl gry oraz klimat wsparcia dla ukochanej dyscypliny sportu. Sponsoring na rzecz klubów traktowano jako szczytny, obywatelski obowiązek, a równocześnie przepustkę do elitarnych kręgów donatorów.
Szczęśliwie, piękna tradycja wspierania piłkarskiego sportu i klubowych organizacji nie zanikła. Zgromadzeni w tej historycznej sali Pałacu Wielopolskich wskazują dowodnie, że sponsorowanie futbolu to obowiązek i przywilej, nakaz i satysfakcja. To dzięki takim ludziom jak Wy, małopolska piłka nożna istnieje i ma się dobrze. Dodatkowo najliczniejsza organizacja wojewódzka w Polsce - a taką jest Małopolski Związek Piłki Nożnej - rozwija się stabilnie, w sposób zrównoważony. Na piłkarskiej mapie ważnymi ośrodkami są, obok Krakowa: Nowy Sącz, Nieciecza, Stróże, Brzesko, Niepołomice, Tarnów. Małopolskę w ekstraklasie sezonu 2013/2014 będą zapewne reprezentować dwa zespoły. Kluby Małopolski są najliczniejsze na w I lidze, stanowią także o sile drugiej dywizji. W II lidze - wschód przewodzi Puszcza Niepołomice, klub dobrze zorganizowany i zarządzany, który zgłasza I-ligowe aspiracje. Do rywalizacji na szczeblu centralnym powróciła Unia Tarnów, klub z miasta o długich i szczytnych tradycjach piłkarskich. W odradzaniu się tarnowskiej piłki niemała zasługa samorządu terytorialnego. W gronie II-ligowców znajduje się także krakowska Garbarnia, nawiązująca do sukcesów sprzed lat.
W Małopolsce nie sposób dziś znaleźć obszarów piłce nieprzychylnych. Do niedawna za takie uchodziły: Podhale, rejon Beskidu Wyspowego i Gorców oraz ziemie Powiśla Dąbrowskiego. To już nieaktualne. III-ligowa Limanovia zmierza dziś śmiało ku II lidze, śladami awansujących wcześniej Kolejarza Stróże, Sandecji, Okocimskiego Brzesko, Unii Tarnów, Garbarni, Puszczy Niepołomice. Warto zaznaczyć, że w kilkuletniej historii obecnie panującego systemu rozgrywek małopolskie drużyny zdominowały do tego stopnia III ligę małopolsko-świętokrzyską, że ich prymat nigdy nie został podważony.
Kolejny przykład - Poroniec Poronin, klub kojarzony dotychczas z narciarstwem biegowym i skokami, zdominował rozgrywki IV ligi i zyskał dostateczną punktową przewagę nad rywalami i przed terminem uzyskał promocję do III ligi małopolsko-świętokrzyskiej. Aktywność w IV-lidze wykazuje także KS Zakopane. Optymizm budzi odradzanie się najstarszego klubu Oświęcimia - Soły, który demonstruje sportowo-organizacyjną stabilność i zgłasza III-ligowe aspiracje.
Do aktywów małopolskiej piłki nożnej należy wliczyć szkolnictwo futbolowe. W Krakowie, w dwóch placówkach: w Wojewódzkim Ośrodku Sportowego Szkolenia Młodzieży i Szkole Mistrzostwa Sportowego kształci się ok. 400 młodych piłkarzy. Wymienione placówki na przestrzeni lat okrzepły, nabrała niezbędnego doświadczenia, wypracowały organizacyjne formuły. Obecnie wśród pobierających naukę znajdują się piłkarze ligowi, kadrowicze reprezentacji juniorskich i młodzieżowych. MZPN czyni wiele, aby futbolowe placówki umacniać. Ich miejsca w piłkarskim pejzażu Małopolski nie sposób podważyć.
Edukację wspiera merytorycznie krakowski AWF, gdzie tworzone są nowatorskie programy pracy z futbolową młodzieżą oparte o współpracę z klubami regionu, na wymianie myśli szkoleniowej, trenerów, piłkarzy, na każdym szczeblu. Odradzająca się aktywność piłkarska AWF cieszy niezmiernie, jest sygnałem, że uczelnia coraz mocniej zwraca się ku naszej dyscyplinie. Ważny to znak w sytuacji, gdy wiele nurtujących środowisko dylematów dotyczących efektywności szkolenia piłkarzy możliwe jest do zdiagnozowania i rozwikłania jedynie we współdziałaniu ze sportową wszechnicą.
Aby marzyć o sukcesach potrzeba współdziałania maksymalnie dużej ilości ogniw odpowiedzialnych za sport. Na tym polu daje się zauważyć zasadniczy zwrot. Kluby poszukują partnerów, tworzą porozumienia i programy szkoleniowe obejmujące kilka organizacji. Przykładem wartym naśladowania jest krakowska Wisła, która kilkanaście dni temu podpisała umowę z Akademią Piłkarską w Zabierzowie. Dokument zobowiązuje kluby do wymiany zawodników, do dzielenia się umiejętnościami i wiedzą szkoleniową, do wsparcia organizacyjnego, do tworzenia wspólnych projektów szkoleniowo-edukacyjnych. To nie pierwsza taka inicjatywa „Białej Gwiazdy”. Podpisanie kolejnych porozumień to jedynie kwestia czasu. Podobne działania prowadzi Cracovia. Dobrym przykładem jej „Akademia Młodych Talentów”.
Przedstawione przykłady wskazują wyraźnie na reorientacje polityki największych klubów Małopolski: Wisły i Cracovii w sposobie budowania drużyn seniorskiego. Podążanie drogą repolonizacji zespołów wydaje się być kierunkiem działań obowiązującym w najbliższych latach. Dobry to znak, który skutkuje wzrostem zainteresowania szkoleniem młodzieży, penetracja mniejszych ośrodków w poszukiwaniu talentów jest coraz bardziej widoczna. Namacalnym dowodem rosnąca liczba Małopolan w reprezentacjach Polski juniorskich i młodzieżowych.
W kilku ostatnich latach sytuacja finansowa klubów piłkarskich pogarsza się. Dojmującym zjawiskiem okazał się kryzys finansowy. Brak pieniędzy dotyka futbol zarówno ten ekstraklasowy, jak i wiejski i małomiasteczkowy. W tych trudnych czasach klubowi działacze wyciągają rękę w stronę samorządów terytorialnych. Wójtowie, burmistrzowie, prezydenci miast, zarządy powiatów i województwa, mimo budżetowych perturbacji, w znakomitej większości przypadków są futbolowej działalności przychylni. Nie szczędzą grosza na piłkę nożna, bowiem dostrzegają jej walory edukacyjne, integracyjne, promocyjne.
Przed ich hojnością działacze Małopolskiego Związku Piłki Nożnej chylą czoła. Zarząd MZPN postanowił tę szczodrość uhonorować, ustanawiając medal „Sponsor Futbolu Małopolskiego”. Wręczymy go ludziom najbardziej zasłużonym. Wyrażam nadzieję, że stanowić będzie podziękę za ich wkład w rozwój piłki nożnej oraz zobowiązanie do wspierania futbolu po wsze czasy…